Start  ›  Firmy, Hotele, Restauracje  ›  Fabryka mydła Toercklera, Thompson-Pilo  ›

Pierwsza oliwska fabryka mydła znajdowała się w opuszczonej w 1874 roku zajezdni tramwajów konnych przy ulicy Grunwaldzkiej 537. Nie znana jest na razie nazwa tej fabryki i okres jej funkcjonowania. W dniu 18 lipca 1908 roku uruchomiono komunikację tramwajową z Oliwy do Jelitkowa i ponownie zaadoptowano budynek na zajezdnę.


Fabryka Toercklera - al. Grunwaldzka 497.

Bruno Toerckler urodził się 25 kwietnia 1866 roku. Pochodził z rodziny, która w 1800 roku przybyła do Gdańska. Wiedzę o produkcji mydła nabywał praktykując w Dreźnie, Miśni, Karlsruhe, Monachium, Cassel i Strasburgu. Na przełomie 1894/1895 roku wybudował w Oliwie przy ulicy Grunwaldzkiej 497 ( wówczas Danziger Chaussee 17 -› Danziger Straße 13) fabrykę specjalizującą sie w produkcji mydła i sody, którą sukcesywnie rozbudowywał i modernizował. Fabryka posiadała swój znak firmowy (Shultzmarke).
W czasie gdy Toerckler prowadził swą firmę dwukrotnie zmieniono nazwę ulicy oraz numer posesji: od około 1930 roku na Pommersche Straße 129 i od 1 września 1933 roku na Adolf-Hitler-Straße 497.


Thompson-Pilo - al. Grunwaldzka 497.

Około 1939 roku fabrykę Toercklera przejął Thompson-Pilo G.m.b.H. Fabryka nadal produkowała mydło i przyjęła za swój znak firmowy wizerunek łabędzia. W 1943 roku rozbudowała jeden z budynków o wiatę garażową.


Fragment planu rozbudowy fabryki Thompson-Pilo o wiatę z 1943 roku.
Zbiory Piotra Leżyńskiego.



Zakłady Chemiczne - al. Grunwaldzka 497.

Po zakończeniu II wojny światowej zakład pracował pod zarządem państwowym. W 1946 roku była to Fabryka Chemiczna Nr 2 (Dyrekcja Państwowego Przemysłu Miejscowego w Gdańsku) produkująca m.in. mydło toaletowe z herbem gdańska. Fabryka posiadała osobną komórkę zajmującą się zaopatrzeniem i zbytem (Centrala Zaopatrzenia i Zbytu Gdańskiej Wojewódzkiej Dyrekcji Przemysłu Miejscowego). Na terenie fabryki znajdowała się również zakładowa straż pożarna i związek zawodowy. Następnie już od czerwca 1947 roku wymieniona jest jako Fabryka Środków do Prania. W dniu 29.11.1949 orzeczeniem nr 5 Ministra Przemysłu Ciężkiego fabryka w całości przeszła na własność Państwa bez prawa odszkodowania.

W 1956 pod nazwą Gdańskie Zakłady Chemiczne produkowała m.in. mydło z łabędziem będąc nadal fabryką państwową w zarządzie Gdańskiej Wojewódzkiej Dyrekcji Przemysłu Miejscowego.

Od początku lat 60 XX wieku (przetarg na formy - 15.8.1961) Gdańskie Zakłady Chemiczne produkowały również prezerwatywy.

Dnia 1 sierpnia 1968 roku w Dzienniku Bałtyckim ukazało się ogłoszenie na przetarg, który ogłosiły Gdańskie Zakłady Chemiczne "Fregata". Z ogłoszenia wynika iż firma posiadała również oddział nr 1 w Łapinie.

Od 31.12.1991 (data zgłoszenia do prywatyzacji 9.12.1991) do 21.2.1992 roku firma funkcjonująca jako Gdańskie Zakłady Chemiczne "Organika-Fregata" i zatrudniająca 235 osób przechodzi tryb prywatyzacji bezpośredniej.


W 1992 roku w firmę zainwestowała Fregata S.A. oraz Argo Zaopatrzenie Sp. z o.o. sprzedająca produkty firmy Fregata S.A.

Piotr Leżyński


Nagłówek rachunku wystawionego w 1911 roku.
Zbiory Piotra Leżyńskiego.



Kupon z lat 20/30 XX wieku.
Zbiory Piotra Leżyńskiego.



 Reklama mydła. Początek lat 40 XX wieku.
Zbiory TPG Strefa Historyczna WMG.


Fabryka Chemiczna w Oliwie. Około 1946 roku.
Zbiory Mirosława Piskorskiego.


 Państwowa Fabryka Chemiczna nr 2. Fot. z dnia 06.10.1950 roku.
Zbiory Piotra Leżyńskiego.

Początek strony.