Ks. K. Mirynowski, Katedra w Oliwie, Gdańsk 1947:
W obejściu chóru znajduje się 12 ołtarzy, nie licząc kaplicy opackiej. Prawie wszystkie one są marmurowe i tak: Ołtarz czterech Doktorów Kościoła Zachodniego z głównym obrazem Nawiedzenia M. Boskiej, fundacja opata Kęsowskiego z roku 1645, marmur i alabaster, antepedium kordeband.
Ołtarz czterech Ewangelistów z obrazem Bożego Narodzenia, dzieło Hahna. Marmur i alabaster, antepedium zniszczone, fundacja opata Hackiego. Na obrazie pomysłowo urządzony płomyk świecy.
Ołtarz trzech Króli, rzeźby króla Dawida i Izajasza proroka, rok 1647. Ołtarz marmurowy, ozdoby alabastrowe, antepedium zniszczone. Fundacja opata Kęsowskiego.
Ołtarz Przemienienia Pańskiego, opata Hackiego, stiuk, antepedium zniszczone.
Ołtarz świętego Andrzeja, stiuk i marmur, antepedium zniszczone. Obraz główny Pojmanie Pana Jezusa, dzieło przypuszczalnie Hahna.
Ołtarz: Pan Jezus przed Piłatem, stiuk, fundacja opata Hackiego.
Ołtarz św. Piotra i Pawła, główny obraz Biczowania Pana Jezusa, dzieło Hahna. Ołtarz marmurowy, ozdoby alabastrowe, antepedium zdarte, fundacja opata Kęsowskiego.
Ołtarz Cierniem Ukoronowania stiukowy, antepedium poważnie uszkodzone, fundacja opata Hackiego.
Ołtarz św. Weroniki, marmurowy, ozdoby alabastrowe, antepedium zerwane, fundacja opata Kęsowskiego z r. 1646. Obok tego ołtarza marmurowy portal barokowy, czasy opata Kęsowskiego. Portal prowadzi do zamku, rezydencji opatów. Szerokie schody prowadzą w górę do kaplicy prywatnej opatów. Dawniej była to gotycka kaplica, obecnie rokoko, ściany pokryte stiukami i lustrami, piękna kopuła wieńczy całość. W ołtarzu figury ze stiuku, fundacja opata Rybińskiego 1770-1772, który jak kroniki mówią: "Oliwam feliciter gubernavit" - "szczęśliwie rządy nad Oliwą sprawował". On to wzniósł wspaniały zamek opatów w stylu rokoko.
Ołtarz św. Benedykta i św. Krzyża z rzeźbą św. Weroniki, fundacja rodziny Bruchman z Brunsbergi, 1674 r., ołtarz z czarnego marmuru, ozdoby alabastrowe, misterna robota wieńca róż, okalającego postać św. Weroniki. Jest to najpiękniejszy ołtarz w obejściu chóru.
Przed tym ołtarzem znajduje się BALDACHIM. Tradycja mówi, że jest to robota i ofiara Królowej Szwedzkiej Krystyny, córki króla Gustawa Adolfa. Krystyna zrzekła się tronu szwedzkiego i wyjechała do Rzymu, tam została katoliczką i tam miała haftować baldachim dla opactwa w Oliwie jako wynagrodzenie za złupienie kościoła i klasztoru oliwskiego przez jej ojca. Po jej śmierci dopiero dar przybył do Oliwy. Tło baldachimu: Matka Boska z Dzieciątkiem Jezus na drzewie oliwnym (jest to herb klasztoru) w medalionie. Bogaty, gruby, złoty haft. Prócz baldachimu miała królowa ofiarować kościołowi 7 ołtarzy. Są to czasy opata Kazimierza Dąbrowskiego 1703-1722.
Ołtarz Zmartwychwstania, marmur i alabaster, antepedium zerwane, fundacja opata Kęsowskiego 1645 r.
|
Ambit. Widok z transeptu południowego. Zbiory prywatne.
Ambit. 1901 rok. Internet: www.bildinex.de.
Ambit. Widok w kierunku transept. 1984 rok. Internet: www.bildinex.de.
|