Villa Axthof znajduje się w południowej części terenu zajmowanego przez 7 Szpital Marynarki Wojennej. Budynkowi nadano nr 10. Dom i założenie parkowe powstały na początku XX wieku (budowa 1907-1908) przy ul. Pelonken Straße 114 (ul. Polanki). Architektura obiektu nawiązuje do wczesnego modernizmu europejskiego.
Jego pierwszym właścicielem był John Axt, kupiec gdański. Występuje on w książce adresowej gminy Oliwa wydanej w 1909 roku. Następnie dom przechodzi na własność Alfreda Muscate (książka tel. z 1925 roku), właściciela przedsiębiorstwa produkującego maszyny. W latach 30 XX wieku willę Axt przejmuje Wolne Miasto Gdańsk. Wówczas to najprawdopodobniej powstał portal wejściowy wykonany z betonu z herbem Gdańska - podobny herb występuje w portalu Urzędu Wojewódzkiego w Gdańsku.
Do grudnia 1943 roku mieszkało tu kolejno dwóch zbrodniarzy wojennych: Arthur Karl Greiser od listopada 1934 roku prezydent Senatu WMG, a od 21 września 1939 w Poznaniu (obergruppenführer SS skazany na śmierć - powieszony 21.07.1946 r. w Poznaniu) i następnie
Richard Hildebrandt od 21 września 1939 Wyższy Dowódca SS i Policji w Okręgu Rzeszy "Gdańsk-Prusy Zachodnie", a od 25 grudnia 1943 na Krymie (obergruppenführer SS skazany na śmierć - powieszony 10.03.1951 r. w Bydgoszczy).
Po wojnie budynek najprawdopodobniej przejął MON. W 1949 roku, gdy powołano 7 Szpital Marynarki Wojennej w Gdańsku-Oliwie przy ul. Polanki 117 w budynku mieściło się przedszkole dla pracowników i następnie oddział psychiatryczny zamknięty w 2008 roku.
W tym samym roku powstał projekt koncepcyjny modernizacji i rozbudowy budynku, którą rozpoczęto w II połowie 2012 roku.
Będą się tu mieścić oddziały: psychiatrii, zaburzeń emocjonalnych i stresu bojowego, oddział dzienny nerwic oraz recepcja.
W okolicy w południowej części założenia parkowego znajduje się schron z okresu II wojny światowej.
Obok pocztówka z I połowy lat 20 XX wieku.
W głębi po lewej fragment dawnej Villi Axthof. Na pierwszym planie dom z początku XX wieku, wybudowany przy ul. Pelonken Straße 115. Po wojnie budynek użytkował 7 Szpital Marynarki Wojennej (budynek nr 9 - własność MON). Mieściła się tu Neurologia. W dniu 15 grudnia 1998 roku przekazany w bezpłatne użytkowanie szpitalowi. W 2010 roku był nieużywany, zdewastowany, w stanie już opłakanym i częściowo spenetrowany przez złomiarzy (wyrywane elementy metalowe z elewacji). Mimo trzech przetargów na dzierżawę (20.03.2009, 28.05.2009 i 31.07.2009 r.) nie znalazł żadnego zainteresowania.
Zburzony za zgodą Konserwatora Zabytków w listopadzie 2014 roku.
Piotr Leżyński
|
John Axt. Książka adresowa gminy Oliwa z 1909 roku. Zbiory Pomorskiej Biblioteki Cyfrowej.
Ul. Polanki 117. Obecnie teren 7 Szpitala Marynarki Wojennej. Villa Axthof - Pelonken Straße nr 114. Zbiory Mirosława Piskorskiego.
Ul. Polanki 117. Obecnie teren 7 Szpitala Marynarki Wojennej. Villa Axthof - Pelonken Straße nr 114. Zbiory Mirosława Piskorskiego.
Ul. Polanki 117. Obecnie teren 7 Szpitala Marynarki Wojennej. Villa - Pelonken Straße nr 115. Zbiory Krzysztofa Gryndera.
|