›
›
›
Ludolfiner Straße 29 ›
:
Karta biała. Dwór ul. Czyżewskiego nr 29.
Rok wykonania karty: 1984 (J. Radowska, A. Kunicka).
Franciszek Mamuszka, "Oliwa. Okruchy z dziejów, zabytki", Gdańsk 1985, str. 31:
Akademia Wychowania Fizycznego
Na ciemnozielonym tle malowniczo zalesionej krawędzi Wysoczyzny Gdańskiej rysuje się ostro rozległy kompleks budynków usytuowanych wzdłuż ul. Czyżewskiego, dawnej „ścieżki kościelnej", którą przez wieki podążała ludność Sopotu, Karlikowa i Świemirowa do kościoła św. Jakuba w Oliwie. Wymienione budynki wznoszono od połowy lat pięćdziesiątych na potrzeby czterech czynnych kolejno na tym miejscu uczelni. Ostatnią jest obecna Akademia Wychowania Fizycznego im. Jędrzeja Śniadeckiego w Gdańsku.
Teren zajmowany przez nią to dawne grunta opactwa cysterskiego w Oliwie uzyskane w 1188 r. od księcia pomorskiego Sambora I i przekazane z kolei przez nie około 1300 r. jako część prebendy, którą tworzył folwark Stawowie. Jego ośrodek znajdował się w miejscu obecnego Szpitala Przeciwgruźliczego. Folwark stanowił wyposażenie założonej przez cystersów parafii z kościołem św. Jakuba w Oliwie. Do tego folwarku należała również uzyskana przez uczelnię w 1980 r. resztówka z powstałego w XIX w. mająteczku „Ludolphine", składająca się z cennego przyrodniczo parku i XIX-wiecznej willi, do niedawna siedziby średnich szkół: Technikum i Zasadniczej Szkoły Terenów Zielonych w Gdańsku.
|
Dworek Ludolphine i na pierwszym planie ścieżka Ludolfiner Waldweg. Widok z lotu ptaka. Lata 20/30 XX wieku.
Herder Institut, Gdask na fotografii lotniczej z okresu
międzywojennego, Wrocław 2010 rok.
|
Próbę odtworzenia numeracji zaznaczono kolorem czerwonym. Kolorem niebieskim zaznaczono domy istniejące. Mapa z 1933 r.
Adam Kromer, "Oliwa", Gdańsk 2007, str. 208-209 (za zgodą autora):
Ludolfina
Ulica Czyżewskiego przed wojną nosiła nazwę Ludolphinerweg. Nazwa wiązała się z Dworem Ludolfina znajdującym się na północnym końcu drogi (ul. Czyżewskiego 29, 31). Posiadłość ta występuje na planach od 1822 roku - już pod nazwą Ludolphine. Dwór z założeniem parkowym, nieopodal istniejącej dawniej cegielni, należał od 1877 roku do rodziny Braune, a od 1922 roku do Roberta von Kolkow. Dworek został wtedy rozbudowany. W tym też czasie powstał pawilonik przy wjeździe na posesję. Część majątku została przyłączona do sąsiedniej posesji Hochwasser, czyli Stawowia obecnie leżącego już w granicach Sopotu. Tuż przed wojną w dworku znalazł swoją siedzibę Ewangelicki Związek Diakonisek. W 1957 roku posesja przeszła na własność Skarbu Państwa. W części parku założono ogródki szkolne i inspekty na użytek Zasadniczej Szkoły Terenów Zieleni. Szkoła ta obecnie, po kilku przekształceniach, nosi nazwę: Zespół Szkół Architektury Krajobrazu i Handlowo-Usługowych im. Władysława Szafera.
Budynki dworu po renowacji zostały przekazane Wyższej Szkole Wychowania Fizycznego (obecnie AWFIS).
Na dworek składa się kilka eklektycznych budynków. Część wschodnia, w której mieści się biblioteka AWFIS, złożona jest z dwóch prostopadłych skrzydeł, nad którymi wznosi się nakryta wielokątnym dachem wieża. Główne budynki obu skrzydeł są dwukondygnacyjne, nakryte dwuspadowymi dachami z lukarnami, a uzupełniają je niższe dobudówki. Od strony ulicy Czyżewskiego budynek posiada lekko wysunięty, parterowy ryzalit, nad którym wznosi się balkon. Dawne budynki gospodarcze znajdują się w głębi, po południowo-wschodniej stronie posiadłości. Są to dwa połączone prostopadle budynki. Jeden z nich jest dwukondygnacyjny, drugi – parterowy, z wysokim poddaszem. Ponad kalenicą, dwuspadowego dachu wznosi się wieżyczka zegarowa. W tej części dworku mieści się klub studencki, a w skrzydle południowym Katedra Medycyny Sportowej AWFIS.
|
Gertrude Braune. Villa Gommer. Książka adresowa z 1889 r.
Zbiory Pomorskiej Biblioteki Cyfrowej.
Gertrude Braune. Książka adresowa gminy Oliwa z 1909 roku.
Zbiory Pomorskiej Biblioteki Cyfrowej.
Gertrude Braune. Książka adresowa gminy Oliwa z 1910 roku.
Zbiory Pomorskiej Biblioteki Cyfrowej.
|
|
