Dobudowa piętra o wys. 8 stóp do młyna.


Wilhelm Rahn. Baukonholle Oliva IXX. Wpis z 26. 10. 1878.
Przekazała Grażyna Niemyjska.

Budowa budynku gospodarczego - wymiary: 19 x 11 x 7,5 m, konstrukcja szkieletowa, pokrycie z desek, dach z papy.


Wilhelm Rahn. Baukonholle Oliva IXX. Wpis z 09. 02. 1880.
Przekazała Grażyna Niemyjska.



Carl Hintzmann. Baukonholle Oliva IXX. Wpis z 18. 04. 1893.
Przekazała Grażyna Niemyjska.


Książka adresowa z 1897 roku (Strauchmühle 1):
Prinz, Jacob, Arbeiter. Straube, Alexander, Bäcker.

Książka adresowa z 1897 roku (Strauchmühle 2):
Heimowski, Michael, Arbeiter. Labudda, Franz, Arbeiter. Mischke, Franz, Arbeiter.

Książka adresowa z 1897 roku (Strauchmühle 3):
Hintzmann, Carl, Mühlenbesitzer.

Książka adresowa z 1897 roku (Strauchmühle 4):
Westphal, Franz, Arbeiter, Bigus, Paul, Arbeiter. Riegel, Franz, Arbeiter.

Książka adresowa z 1898 roku (Strauchmühle 1):
Kummer, Josef, Arbeiter. Okroy, Ferdinand, Arbeiter. Prinz, Jakob, Arbeiter. Straube, Alexander, Bäcker.

Książka adresowa z 1898 roku (Strauchmühle 2):
Heimowski, Michael, Arbeiter. Labudda, Franz, Arbeiter. Mischke, Franz, Arbeiter.

Książka adresowa z 1898 roku (Strauchmühle 3):
Hintzmann, Karl, Mühlenbesitzer.

Książka adresowa z 1898 roku (Strauchmühle 4):
Bigus, Paul, Arbeiter. Riegel, Franz, Arbeiter. Westphal, Franz, Arbeiter.

Książka adresowa z 1899 roku (Strauchmühle):
Hintzmann, Karl, właściciel młyna i handel pstrągami †. Labudda, Franz, robotnik. Liedtke, Julius, robotnik. Okrey, Franz, robotnik. Straube, Alexander, piekarz.


Karl Hintzmann. Książka Gdańska adresowa z 1899 roku.
Zbiory Pomorskiej Biblioteki Cyfrowej.

Mieszkańcy (1897-1899):

Bigus, Paul, Arbeiter. Strauchmühle 4. 1897.
Bigus, Paul, Arbeiter. Strauchmühle 4. 1898.

Heimowski, Michael, Arbeiter. Strauchmühle 2. 1897.
Heimowski, Michael, Arbeiter. Strauchmühle 2. 1898.

Kummer, Josef, Arbeiter. Strauchmühle 1. 1898.

Labudda, Franz, Arbeiter. Strauchmühle 2. 1897.
Labudda, Franz, Arbeiter. Strauchmühle 2. 1898.
Labudda, Franz, Arbeiter. Strauchmühle. 1899.

Liedtke, Julius, Arbeiter. Strauchmühle. 1899.

Mischke, Franz, Arbeiter. Strauchmühle 2. 1897.
Mischke, Franz, Arbeiter. Strauchmühle 2. 1898.

Okroy, Ferdinand, Arbeiter. Strauchmühle 1. 1898.
Okrey, Franz, Arbeiter. Strauchmühle. 1899.

Prinz, Jacob, Arbeiter. Strauchmühle 1. 1897.
Prinz, Jakob, Arbeiter. Strauchmühle 1. 1898.

Riegel, Franz, Arbeiter. Strauchmühle 4. 1897.
Riegel, Franz, Arbeiter. Strauchmühle 4. 1898.

Straube, Alexander, Bäcker. Strauchmühle 1. 1897.
Straube, Alexander, Bäcker. Strauchmühle 1. 1898.
Straube, Alexander, Bäcker. Strauchmühle. 1899.

Westphal, Franz, Arbeiter. Strauchmühle 4. 1897.
Westphal, Franz, Arbeiter. Strauchmühle 4. 1898.

1594-1597 - własność Abrahama Kochna  *).
1602-1618 - własność klsztoru oliwskiego  *).
1649-1656 - własność gdańszczanina Stefana Berneta  *).
Własność Johanna Bobarta  *).
1661 - własność dr Märesiusa  *).
1738 - własnośc klsztoru oliwskieg  *).
1741 - dzierżawca młynarz Zacharias Vögeler  *).
1750 - własność Löbela (właściciel Pulvermühle)  *).
1838-1847 - własność Johanna Moldenhauera  *).
1853-1854 - własność Leopolda Laemmera.
1854 - własność Gustawa Grolla.
1862 - własność Ottona Donsa  *).
1864-1871 - włąsność Karla Eduarda Jakobsa z Thorn  *).
1875 - własność Oskara i Karla Gaul.
1878-1883 - własność Wilhelma Rahna.
1891-1905 - własność Carla Hintzmanna.
1905-1921 - własność Paula Kreyssiga.
1924-1942 - własność rodziny Leitzke.

Zobacz:
Jeszcze w czerwcu w zoo ruszy restauracja, trojmiasto.pl, 2019
Restauracja Leśny Młyn, od 22. 7. 2019 na Facebook

MŁYN XXIII. Tzw. Leśny Młyn (ostatnio nazywany Krzaczastym Młynem), czynny był już pod koniec XVI w. jako kuźnica miedzi. W 1649 r. zarówno kuźnica jak i stojący obok dworek, a także zapewne należący doń znaczny obszar ziemi, należały do gdańszczanina Stefana Berenta, a w 1661 r. gospodarował tu już dr Märesius. Pod koniec XVII w. zrujnowany młyn musiano odbudować; ponieważ nie dawał dochodu konwent wykupił go i przerobił na młyn zbożowy. Wkrótce po 1750 r. nowy właściciel Löbel uruchomił tu młyn prochowy, czynny do ok. 1810 r. Później przekształcono go znów na młyn zbożowy, który przestał istnieć pod koniec XIX w. Z pocz. bieżącego stulecia energię wody dawnego młyna wykorzystano do wytwarzania prądu elektrycznego dla założonego w tym miejscu domu kuracyjnego. Obecnie cały ten teren przejęty został na potrzeby ZOO. Zachowany duży staw, 2 upusty i ryglowy budynek poniżej tamy pochodzący z XIX w. Obok dworek z 1 poł. XIX w. (ul. Karwinska 3).


Fragment z książki:   Frnciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, "Oliwa. Dzieje i zabytki", Gdańsk 1959, str. 91-92.

Adam Kromer, "Oliwa", Gdańsk 2007, str. 218-219 (za zgodą autora):

Na najdłuższym z dopływów Potoku Oliwskiego - Potoku Ryna-rzewskim - znajdowały się dwa młyny (XXIII i XXIV). Po ostatnim z nich nie pozostał praktycznie żaden ślad i właściwie nawet niewiele o nim wiemy. Przetrwał natomiast budynek drugiego młyna zwanego po niemiecku Strauchmühle. Nazwę te spolszczono na Leśny Młyn, choć nadal znane jest bardziej dosłowne tłumaczenie - Młyn Krzaczasty.

Czynny był już pod koniec XVI wieku jako kuźnica miedzi. W 1649 roku został nabyty przez gdańszczanina Stefana Berenta, a następnie (1664) przez Märesiusa. Zrujnowany pod koniec XVII wieku zakład odkupili oliwscy cystersi, którzy przebudowali go na młyn zbożowy. W drugiej połowie XVIII wieku kolejny właściciel przerobił go na młyn prochowy, później ponownie przystosowano go do mielenia zboża. Gdy na początku XX wieku w pobliżu powstał pensjonat dla osób cierpiących na schorzenia górnych dróg oddechowych i reumatyzm, młyn znalazł nowe zastosowanie, wytwarzając prąd elektryczny na potrzeby domu kuracyjnego.