NID Oddział w Gdańsku: Karta biała. Dom mieszkalny ul. Obrońców Westerplatte nr 34. Rok wykonania karty: 1983-1984 (M. Lęcznarowicz, Sz. Radziwiłowicz).

W 1909 roku letników przyjmowali (Georgstraße 34): Schultze (8 osób), Müller (7 osób), Wilckerling (7 osób) i Ley (1 osobę).


Od lewej u góry nr 9, 10, 11 i na dole nr 34 oraz 33.   Herder Institut, Gdańsk na fotografii lotniczej z okresu międzywojennego, Via Nowa Wrocław 2010.


Budynek nr 34 przy ul. Obrońców Westerplatte w Oliwie.   Fot. Artur Wołosewicz 1977. Przekazał Robert Krygier.


"SZPALERY II". Nysy Milicji Obywatelskiej przy ulicy Obrońców Westerplatte. Fotografie wykonałem 11 czerwca 1987 r. w czasie, gdy papież Jan Paweł II wyjeżdżał z Oliwy, w której się zatrzymał do Gdyni.
Fot. Krzysztof Jakubowski.

Wikipedia, fragment:
8 sierpnia 2006 w Oliwie, przy ul.Obrońców Westerplatte 34, na budynku biblioteki publicznej została odsłonięta tablica upamiętniająca pierwszy powojenny samorząd miasta, i jego przewodniczącego burmistrza Jana Wojnarskiego.

Wspomnienia prof. Konrada Wojanowskiego, Jednodniówka Lice-um im. Stefana Żerommsiego, Oliwa 1970:

Na początku kwietnia tegoż roku [1945] nie było jeszcze w Oliwie władz polskich sensu stricto. Funkcję tymczasowego burmistrza, wyznaczonego przez miejscowego Wojennego Komendanta Armii Radzieckiej, pełnił niejaki Klatt, jak się później okazało Niemiec z Łodzi. Klatt świetnie mówił po rosyjsku. Z tym właśnie przypadkowym burmistrzem, który zajął ładną willę przy ul. Krzywoustego, omawiałem sprawę zabezpieczenia miejscowych szkół. Klatt zapewnił mi wszelką pomoc. [...]
Przestudiowałem porzucone także dwa dzienniki szkolne "Hermann Göhringschule". Wynikało z nich, że były to klasy koedukacyjne, a młodzież niemal w stu procentach należała do "Hitlerjugend". Chciałem te dzienniki przechować, lecz sprzątaczki niemieckie, które mi burmistrz Klatt polecił, pod moją nieobecność, spaliły je wraz z innymi rupieciami, które zalegały korytarze.

Piotr Perkowski, "Władze i mieszkańcy Gdańska w 1945 roku w świetle sprawozdań", Gdańsk 2013:

Str. 9-10:
Wbrew temu, co się dziś powszechnie sądzi, pierwszą osobą na stanowisku kierowniczym w tej pierwszej administracji cywilnej w polskim Gdańsku nie był Jan Wojnarski, lecz Herman Klatt, pełniący wcześniej funkcję tłumacza na potrzeby armii. Do maja 1945 r. Klatt, wyznaczony przez komendanta wojennego na funkcję burmistrza miasta Oliwy, organizował administrację na tym obszarze. W wyniku jego działań doszło do utworzenia Tymczasowego Zarządu Miejskiego z siedzibą przy ulicy Georgstrasse 34 (przemianowanej wkrótce na Obrońców Westerplatte), który w kwietniu 1945 r. liczył 60 osób.

Str. 12:
Wiosną 1945 r. Klatt używał w oficjalnej korespondencji tytułu burmistrza. Jednak z chwilą nadania Oliwie statusu ekspozytur stała się ona jedną z dzielnic Gdańska, a Tymczasowy Zarząd Miejski przemianowano na Ekspozyturę w Oliwie, potem na Biuro Dzielnicowe Zarządu Miejskiego Gdańsk-Oliwa, które działało do 1948 r. Następca Klatta, Wojnarski, chcąc uniknąć przykrości ze strony centrali, naciskał, aby omyłkowo nie tytułowano go burmistrzem, co – jak wynika z powyżej cytowanego wspomnienia Mamuszki – nie było skuteczne.


IPN Gd 604/72. Specjalny Sąd Karny w Gdańsku 1945-1946. Tytuł: Akta w sprawie karnej prowadzonej przeciwko: Herman Klatt, imię ojca: (...).


Herbert Klatt, k. adr. z 1939-1942 roku.


Zobacz:
www.staraoliwa.pl, 2011:
Odbudowa miasta Oliwa, Wspomnienia Władysława Janury spisane w 1985 roku. Fragment:
Wraz z moimi kolegami: Franciszkiem Kuszem, Zygmuntem Jackiewiczem i Kazimierzem Jędrykiewiczem, postanowiliśmy nie wracać w rodzinne strony, lecz pozostać w Trójmieście. Grupą 6 ? cio osobową, bo dołączyli jeszcze do nas Ob. Wojanowski (Jan Wojnarski? ? red.) i Wiganowski, udaliśmy się na ul. Obrońców Westerplatte 34 w Oliwie, gdzie stacjonował Komendant Wojenny Armii Radzieckiej. Zwróciliśmy się do niego o zgodę na rozpoczęcie prac przy odbudowie Miasta Oliwa. Komendant przyjął nas z radością. Chwilowo odstąpił nam werandę przy gmachu zajmowanym przez nich. Było to pierwsze prowizoryczne biuro Urzędu Miejskiego, z którego rozpoczęliśmy prace nad odbudową miasta.


IPN Gd 130/2091. Wojewódzki Urząd Spraw Wewnętrznych w Gdańsku [1945] 1983-1990. Tytuł: Akta osobowe funkcjonariusza MO: Władysław Janura, imię ojca: Józef, ur. (...).

OCR Google: * [Lehrer Domroese †.] Montag entichlief in Oliva der pensionierte Lehrer August Domroese infolge eines Gchlaganfalles nach eintägigem Strankenlager. Serr Domroese war am 23. November 1842 in Zeisgendorf bei Dirschau geboren, legte in Marienburg als freiwilliger Bewerber die Lehrerprüfung ab, unterrichtete zunächst als Hauslehrer und, da er bei feiner Aushebung noch keine feste Anstellung hatte, wurde er als Dreijähriger eingestellt. Nach 3/4 jähriger Dienstzeit murde er als Wanderlehrer bei Pr. Gtaraard einberufen. Der Krieg von 1866 riß ihn aber aus dieser Stellung und er machte in der Armee des Kronprinzen die Gchlacht bei Königgrätz mit. Nach dem Kriege kam er nach Kleinsee als Lehrer, doch die Gtelle war dort jo fchlecht, daß er sie verlassen wollte. Der Magistrat in Danzig stellte ihn nun 1868 in Zipplau an, wo er bis zu feiner Pensionierung im Jahre 1903 verblieb. Der Krieg 1870 unterbrad dieje Beschäftigung und Domroese zog als Krieger nach Frankreich und stand mit in den Gdhlachten bei Metz und Paris. Das Elend des Lehrerlebens in früherer Zeit hat er voll kennen gelernt, so daß er sich von dem Beruf ganz abwenden und zur Eisenbahn übertreten wollte. Erverließ deshalb die Gtelle in Zipplau und ging nach Bromberg, doch gerade in diejer Zeit kam eine Berfügung des Kultusministers, daß Lehrer im Eisenbahndienst nicht anzunehmen seien, Domroese mußte deshalb wieder zurück nach Zipplau.
Domroese war liberal und öfter Gast bei dem Abgeordneten Richert. Im Bereinsleben der Lehrer betätigte er sich eifrig. Er war früher Vorsitzender des Lehrervereins pon Hohenstein und bis zu seinem Tode Borsitzender des Aufsichtsrates der Provinzial-Gterbekasse der Lehrer. Bis por kurzem redigierte er die ,,Westpreußische Gchulzeitung". Eine frische, fröhliche Natur mit unerschöpflichem Humor, besaß er die volle Zuneigung seiner Kollegen und vieler Freunde. allen diesen Areijen wird man ihm ein freundliches Andenken bewahren.

Café Weiß. Oliva. Georgstraße. Reklama z 1923 roku.
Zbiory Mirisława Piskorskiego.


Max Weiß. Café und Restaurant. Książka telefoniczna z 1925 roku.
Zbiory Mirisława Piskorskiego.